D ვიტამინი ცალსახად არის ყველაზე მნიშვნელოვანი თუ არა მინიმუმ ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ვიტამინი, თუმცა ბევრმა ადამიანმა არ იცის რამდენად ბევრი ფუნქცია აქვს ორგანიზმში და დღეს მინდა D ვიტამინის სასარგებლო თვისებებზე ვისაუბროთ. ასევე ვისაუბრებთ რომელი საკვებიდან შეიძლება მიღება, ვისაუბრებთ საკვებ დანამატებზე, სისხლის ანალიზზე და ა.შ. სხვათაშორის D ვიტამინი ადამიანების უმეტესობას აკლია
დავიწყოთ ასე თუ ისე ცნობილი მიმართულებით, რაც არის ძვლების, კბილებისა და სახსრების გამაგრება. ზოგადად მინიმუმ გაგონილი გექნებათ რომ ძვლებისთვის, კბილებისთვის, სახსრებისთვის საჭიროა კალციუმი და კი ეს მართალია, მაგრამ იმისთვის რომ აითვისოთ კალციუმი, საჭიროა D ვიტამინი. სხვაგვარად ორგანიზმი თითქმის ვერ აითვისებს კალციუმს.
ასევე როცა კალციუმზე და D ვიტამინზე ვსაუბრობთ, აუცილებლად უნდა ვახსენოთ K ვიტამინი, შეიძლება თვალი მოგიკრავთ რომ საკვებ დანამატებში D3 ვიტამინთან ერთად ხშირად არის ხოლმე K2 ვიტამინი. ამის მიზეზი ის არის რომ როგორც უკვე ვთქვით კალციუმის ასათვისებლად და სისხლში მოსახვედრად საჭიროა D ვიტამინი, თუმცა იმისთვის რომ ეს კალციუმი სისხლიდან მოხვდეს უკვე ძვლებში, საჭიროა K ვიტამინი. ამიტომ ეს ორი ძალიან გადაჯაჭვულია ერთმანეთთან.
აქედან გამომდინრაეობს ისიც რომ თქვენ შეიძლება გტკიოდეთ ძვლები D ვიტამინის ნაკლებობის გამო და იმის გამო რომ ძვლები გამოფიტულია კალციუმისგან. თუმცა D ვიტამინის ნაკლებობა, რაც შემდეგ იწვევს კალციუმის ნაკლებობას, რა თქმა უნდა, არ შემოისაზღვრება მარტო სუსტი ძვლებით და კბილებით, კალციუმის ნაკლებობის სხვა სიმპტომებია: უენერგიობა, არარეგულარული გულის ცემა, სხვეულის სხვადასხვა ნაწილების დაბუჟება და ჩხვლეტა, კუნთების დაჭიმულობა, სუსტი ფრჩხილები და ა.შ.
რეალურად კალციუმის ნაკლებობა 99%-ში გამოწვეულია D ვიტამინის ან შეიძლება K ვიტამინის ნაკლებობით, თორემ თვითონ კალციუმი საკმაო ოდენობით არის საკვებში და საკვებიდან მიღების პრობლემა არ არის როგორც წესი, ამიტომ თუნდაც მარტო ის რომ D ვიტამინი საჭიროა ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მინერალის კალციუმის ასათვისებლად, ეს უკვე თავისთავად ყურადღებაგასამახვილებელი სასარგებლო თვისებაა.
D ვიტამინის ნაკლებობა შეიძლება იგივენაირად იყოს სახსრების ტკივილისა და ართრიტის მიზეზი, ერთი მხრივ კალციუმის აუთვისებლობის გამო და მეორე მხრივ ქრონიკული ანთებითი პროცესების გამო, რაც არის უკვე D ვიტამინის მეორე სასარგებლო თვისება ანუ ქრონიკული ანთებითი პროცესების შემცირება.
თვითონ ანთებითი პროცესები არის თქვენი იმუნიტეტის თავდასხმა სხვადასხვა გამაღიზიანებლებზე, მაგალითად როცა თქვენს ორგანიზმში ინფექცია მოხვდება, აქტიურდება იმუნიტეტი და აქტიურდება ანთებითი პროცესები რომ ეს ინფექცია მოგაშოროთ, რაც ძალიან კარგია ზოგადად, მაგრამ როცა ეს ანთებითი პროცესები ხდება ქრონიკული და მუდმივი, რასაც იწვევს ძირითადად არაჯანსაღი კვება და ვთქვათ უძილობა, ასეთ შემთხვევაში უკვე თავად ანთებითი პროცესები ხდება პრობლემა, აზიანებს თქვენს უჯრედებსა და ქსოვილებს, არტერიებს, ქოლესტერინს, სხვადასხვა ორგანოებს და თუნდაც სახსრებს, ხოლო D ვიტამინი არის ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი იარაღი ქრონიკული არასაჭირო ანთებითი პროცესების შესამცირებლად. არაერთი კვლევა აჩვენებს რომ D ვიტამინი დრამატულად ამცირებს მაგალითად C რეაქტიული ცილის ოდენობას, რაც არის ანთებითი პროცესების ერთ-ერთი მთავარი მაჩვენებელი და მანიშნებელი შეიძლება ითქვას. შეგიძლიათ ანაზილებიც ჩაიტაროთ და ნახოთ C რეაქტიული ცილის დონე .
რომ აღვიქვათ რამდენად ყურადღებადსაღებია ქრონიკული ანთებითი პროცესების შემცირება და D ვიტამინის როლი ამ მიმართულებით, უნდა იცოდეთ რომ ქრონიკულ ანთებით პროცესებს შეუძლია გამოიწვიოს ან ითამაშოს სერიოზულად უარყოფილი როლი პრაქტიკულად ნებისმიერი დაავადების ან ნებისმიერი ორგანოს დაზიანების მიმართულებით. რა დროს, ვის შემთხვევაში როგორ იქნება გამოხატული ეს ბევრ სხვა ფაქტორზეც არის დამოკიდებული, თუმცა უნდა გვესმოდეს რომ ანთებითი პროცესები და მისი შემცირება საკმაოდ სერიოზული საკითხია.
ასევე D ვიტამინი აძლიერებს იმუნიტეტს და ერთ-ერთი მთავარი მოთამაშეა ამ საკითხში. შეიძლება გაგიგიათ რომ C ვიტამინია მნიშვნელოვანი იმუნიტეტისთვის და კი მართალია, მაგრამ C ვიტამინი ახლოსაც ვერ მივა D ვიტამინთან, როცა საუბარია იმუნიტეტზე. C ვიტამინი არის როგორც ჩვეულებრივი ცეცხლსასროლი იარაღი, ხოლო D ვიტამინი არის პირდაპირ ტანკი.
ზოგადად ორგანიზმში გაქვთ T უჯრედები, რაც არის იმუნიტეტის შემადგენელი ნაწილი, ხშირად მკვლელ T უჯრედებსაც ეძახიან და ამ უჯრედების ერთი ნაწილი პასუხისმგებელია პათოგენის ამოცნობაზე და გარკვეულწილად სამიზნეში იღებს მაგალითად ვირუსს, ხოლო T უჯრედების მეორე ნაწილი შემდეგ უკვე თავს ესხმიან სამიზნეში ამოღებულ პათოგენებს ანუ ვირუსებს, ბაქტერიებს და ა.შ.
რაც შეეხება D ვიტამინს, მარტივად რომ ვთქვათ D ვიტამინი ააქტიურებს T უჯრედებს და ხდის უფრო ეფექტურს, რის შედეგადაც ბევრად იოლი ხდება ვირუსთან გამკლავება. T უჯრედები შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ როგორც ჯარისკაცები, ხოლო D ვიტამინი ამ შემთხვევაში არის მათი მეთაური და კარგი სტრატეგი, რომელიც ეხმარება ჯარისკაცებს, აუმჯობესებს მათ უნარებს და სწორად საზღვრავს როგორ დაესხან თავს ვირუსს.
ასევე ზოგ შემთხვევაში პრობლემა არის არა მხოლოდ ის რომ ვთქვათ თქვენს ორგანიზმში მოხვდა ვირუსი, არამედ ისიც რომ ხშირად ვირუსის ზეგავლენით თქვენი იმუნიტეტი ზედმეტად რეაგირებს ამ ვირუსზე . წარმოიდგინეთ ქალაქი, რომელსაც აქვს ვთქვათ 20 უბანი და 1 უბანში გაჩნდა საშინელი ვირუსი, სადაც იმის ნაცვლად რომ თქვენმა ორგანიზმმა ჩამოაგდოს ერთი პატარა იმუნური ბომბი და გაანეიტრალოს ვირუსი, ამის ნაცვლად ზოგ შემთხვევაში თქვენი იმუნიტეტი ბომბავს მთლიან ქალაქს, ძალიან დიდი ოდენობით ციტოკინებს გამოანთავისუფლებს, იწვევს სერიოზულ ანთებით პროცესებს და სერიოზულ დაზიანებას. ხოლო D ვიტამინი ამ შემთხვევაში ეხმარება იმუნიტეტს რომ საფრთხზე სწორად აღიქვას და იმდენი ჯარისკაცის მობილიზება გააკეთოს, რამდენიც საჭიროა და არა გადაუაროს ყველაფერს და გზად გამოიწვიოს უამრავი დაზიანება.
D ვიტამინი კიდევ რამდენიმე მიმართულებით არის ჩართული იმუნურ სისტემაში, მაგრამ ძალიანაც რომ არ გაგვიგრძელდეს, გრძელი სიტყვა მოკლედ ითქმის, შაირია ამად კარგი და მოკლედ D ვიტამინი არის ჰიპერმნიშვნელოვანი თქვენი იმუნიტეტისთვის.
ასევე D ვიტამინი აუმჯობესებს კუჭის მიკროფლორას, პოზიტიურად მოქმედებს განწყობაზე და აუმჯობესებს ძილის ხარისხს. ეს სამი სასარგებლო თვისება შეიძლება მოგეჩვენოთ ერთმანეთისგან ძალიან განსხვავებულად, თუმცა რეალურად ძალიან დაკავშირებულია ერთმანეთთან. უპირველესყოვლისა 2019 წელს მეცნიერებმა შეაჯამეს ყველანაირი კვლევა რაც კი არსებობს D ვიტამინზე და დაასკვნეს რომ D ვიტამინს კრიტიკული როლი აქვს კუჭის მიკროფლორისთვის. ახლა საერთოდ რატომ უნდა გვაღელვებდეს კუჭის მიკროფლორა.
ბევრმა ადამიანმა არ იცის, მაგრამ კუჭის მიკროფლორას აქვს გავლენა ძალიან ბევრ პროცესზე თქვენს ორგანიზმში, მაგალითად როგორ აითვისებთ ვიტამინებს, მინერალებს და სხვადასხვა საჭირო ნივთიერებებს საკვებიდან, როგორ მოხდება შაქრის ანუ გლუკოზის მეტაბოლიზება, რამდენად ძლიერი იმუნიტეტი გექნებათ, აქვს გავლენა შიმშილის შეგრძნებაზეც, გონებრივ ფუნქციებზეც და ა.შ. და ა.შ. ამიტომ ეს უკვე ძალიან მაგარია.
დამატებით ასევე ცოტა ადამიანმა თუ იცის რომ სერატონინი, რაც არის ნეიროტრანსმიტერი, რომელიც აუმჯობესებს თქვენს განწყობას და გხდით უფრო ბედნიერს, ამ სერატონინის საშუალოდ 90% იწარმოება თქვენს კუჭში სასარგებლო ბაქტერიების მიერ. ამიტომ კუჭის მიკროფლორის გაუმჯობესება მათ შორის ნიშნავს სერატონინის უფრო ეფექტურ წარმოებას და დიდია შანსი რომ ზუსტად ამიტომ არის დაკავშირებული D ვიტამინი თუნდაც დეპრესიის სიმპტომების შემცირებასთან.
პლიუს ამას სერატონინისგან იწარმოება ძილის ჰორმონი მელატონინი, რის გარეშეც მოწესრიგენულ ძილზე საუბარი ზედმეტია, რა თქმა უნდა და რამდენიმე კვლევა აჩვენებს რომ D ვიტამინს მნიშვნელოვნად შეუძლია გააუმჯობესოს ძილის ხარისხი, ერთი მხრივ სერატონინისა და მელატონინის გამო, მაგრამ მეორე მხრივ ანთებითი პროცესების შემცირებაც მნიშვნელოვანია ფაქტორია და ასევე სტრესის ჰორმონის კორტიზოლის შემცირება და დასტაბილურება, რასაც D ვიტამინი ასევე აკეთებს. მაგალითად თუნდაც თუ 10 საათი გეძინათ და გაღვიძების შემდეგ თავს ისევ დაღლილად გრძნობთ, ეს თავისუფლად შეიძლება იყოს D ვიტამინის ნაკლებობა.
მეცნიერები ამბობენ რომ ბოლომდე ჯერ კიდევ არ არის ცნობილი რა მექანიზმებით ახდენს D ვიტამინი გავლენას სხვადასხვა პროცესებზე ორგანიზმში, თუმცა ყველა თანხმდება რომ უმნიშვნელოვანესი ვიტამინია. D ვიტამინი ამცირებს სხვადასხვა სახის ტკივილებს ორგანიზმში, რაც ანთებითი პროცესების შემცირებიდან გამომდინარეობს, ასევე პოზიტიური ზეგავლენა შეიძლება ქონდეს სხვადასხვა აუტოიმუნური დაავადებების დროს, ასევე თმის ცვენის დროს შეიძლება იყოს კარგი დანამატი და ა.შ. D ვიტამინის ყველა სასარგებლო თვისების ჩამოთვლას ეს ვიდეო არ ეყოფა და ამიტომ დანარჩენი სხვა ვიდეოსთვის გადავდოთ.
ნუ ეს ყველაფერი კარგი მაგრამ საიდან შეიძლება მივიღოთ D ვიტამინი? D ვიტამინის ყველაზე კარგი საკვები წყარო არის თევზი, რაც უფრო ცხიმიანია მით უკეთესი, მაგრამ რეალურად D ვიტამინის საჭირო ოდენობის მიღება საკვებიდან პრაქტიკულად შეუძლებელია და D ვიტამინის საუკეთესო წყარო არის მზე და მზის ულტრაიისფერი სხივები. როცა მზის სხივები ხვდება თქვენს კანს, თქვენი ორგანიზმი ქოლესტერინს გარდაქმნის D ვიტამინად.
იმისთვის რომ მიიღოთ საკმარისი D ვიტამინი საჭიროა საშუალოდ რამდენიმე საათი გაატაროთ მზეზე ყოველდღიურად. რა თქმა უნდა ზაფხულში შუადღის 3 საათზე თაკარა მზეზე თუ გახვალთ ბევრად ნაკლები დრო დაგჭირდებათ, თუმცა იქიდან გამომდინარე რომ ადამიანების უმეტესობა ძალიან მცირე დროს თუ ატარებს მზეზე ყოველდღიურად, გასაკვირიც არ არის რომ D ვიტამინის ნაკლებობა ასე გავრცელებულია.
მით უმეტეს რაც უფრო დიდი ასაკი აქვს ადამიანს ან დიდი წონა, ეს უფრო აფერხებს D ვიტამინს ათვისებას და შეიძლება რამდენჯერმე მეტი დროც დაგჭირდეთ მზისგან საკმარისი D ვიტამინის მისაღებად. აქედან გამომდინარე თუ იმ იშვიათ ადამიანთა შორის არ ხართ ვინც ნახევარ დღეს მზეზე ატარებს, ყოველთვის რეკომენდებულია D ვიტამინის ხარისხიანი საკვები დანამატიდან მიღება.
საკვები დანამატი უნდა იყოს D3 ფორმით ანუ ქოლეკალციფეროლი, ვინაიდან ეს არის ბუნებრივი ფორმა რასაც მზისგან ვიღებთ და ასევე სასურველია რომ იყოს ამოღებული ბუნებრივი წყაროდან და არ იყოს ვთქვათ ლაბორატორიაში გაკეთებული სინთეტიკური ვიტამინი. როცა არის ბუნებრივი ვიტამინი, ყოველთვის უწერია როგორც წესი წყარო საიდანაც არის ამოღებული ეს ვიტამინი. რა თქმა უნდა ასეთი ბუნებრივი D ვიტამინი მათ შორის ჩვენს ჯანსაღ მაღაზიაშიც იყიდება, მისამართი: ვაჟა-ფშაველას 12 და გვეწვიეთ აუცილებლად, ასევე შეგიძლიათ გააკეთოთ შეკვეთა საიტიდან Ketogen.ge და კურიერი მოგიტანთ მთელი საქართველოს მასშტაბით.
რაც შეეხება D ვიტამინის ანალიზს, ერთ-ერთი საუკეთესო ანალიზია ზოგადად იმ კუთხით რომ მაგალითად მაგნიუმის ან კალიუმის ანალიზი რომ ჩაიტაროთ, ანალიზში უმეტეს შემთხვევაში საერთოდ არც გამოჩნდება გაკლიათ თუ არა, მაგრამ D ვიტამინის შემთხვევაში ძალიან ზუსტად შეგიძლიათ დაადგინოთ გაქვთ თუ არა D ვიტამინის დანაკლისი. თუ გაქვთ 40 ნანოგრამ/მილილიტრზე ნაკლები, ეს უკვე ნიშნავს რომ D ვიტამინი გაკლიათ, თუმცა ოპტიმალური დონე არის საშუალოდ 70 ნანოგრამი/მილილიტრზე.
საკვები დანამატის დღიური დოზა ზრდასრულისთვის საშუალოდ არის 4 000-6 000 ერთეული, თუმცა თუ ნაკლებობა გაქვთ, შეიძლება თავდაპირველად რამდენიმე დღის განმავლობაში ორჯერ ან სამჯერ მეტიც დაგჭირდეთ. მე პირადად ვიღებ D ვიტამინს ყოველდღიურად უკვე დიდი ხანია და თქვენც გირჩევთ ნამდვილად, რა თქმა უნდა არა იმიტომ რომ ჩვენს მაღაზიაში იყიდება, არამედ იმიტომ რომ საჭიროა ცალსახად ყველა ასაკის ადამიანისთვის. დღეისათვის სულ ეს იყო, მადლობა ყურადღებისთვის და შევხვდებით შემდეგ ვიდეოში.