არტერიული წნევის დასტაბილურება არის ბევრად უფრო მარტივი ვიდრე შეიძლება ერთი შეხედვით ჩანს. სწორი ინფორმაციით ეს გზა ბევრად უფრო გაგიმარტივდებათ. თანაც გარდა იმისა რომ მაღალი წნევა არასასიამოვნოა რბილად რომ ვთქვათ, ასევე ზრდის არაერთი დაავადების რისკს.
ზოგადად არსებობს 2 ძირითადი და მარტივი მექანიზმი, რის გამოც იმატებს წნევა. ერთი ეს არის არტერიების შევიწროვება, რაც თავისთავად ნიშნავს მაღალ წნევას, იმიტომ რომ ასეთ შემთხვევაში სისხლის მასა იგივეა, თუმცა სისხლს უფრო მცირე ტერიტორია რჩება გადასაადგილებლად და შესაბამისად უფრო სწრაფად უწევს მოძრაობა. ეს არის ზუსტად მაღალი წნევა.
და მეორე მიზეზი არის თვითონ სისხლის მასის ზრდა, რა შემთხვევაშიც ისევ ნორმალურზე უფრო სწარაფად ხდება სისხლის გადაადგილება, უბრალოდ ახლა უკვე იმის გამო რომ ფიზიკურად უფრო მეტი სისხლია გასატარებელი იგივე ზომის არტერიებში.
მოკლედ ან არტერიებია შევიწროვებული ან თვითონ სისხლის მასაა გაზრდილი და ორივე შემთხვევაში ეს ნიშნავს მაღალ წნევას ანუ სისხლის ნორმალურზე უფრო სწრაფ მოძრაობას არტერიებში.
ეს ყველაფერი გასაგებია, ახლა ვისაუბროთ გამომწვევ პრობლემებზე და როგორ მოვაგვაროთ.
პირველი და ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული პრობლემა ეხება მინერალებს: მაგნიუმს და კალიუმს, თუ ადამიანს აქვს ამ მინერალების დეფიციტი, რაც ადამიანების უმეტესობას აქვს ნამდვილად, ამას შეუძლია ნეგატიურად იმოქმედოს წნევაზე, როგორც ეს აჩვენა 2011 წელს გამოქვეყნებულმა კვლევათა შეჯამებამ მაგნიუმზე და 2020 წელს გამოქვეყნებულმა კვლევათა შეჯამებამ კალიუმზე.
ეს მინერალები საჭიროა ორგანიზმი ნიტრიკის ოქსიდის იგივე აზოტის ოქსიდის საწარმოებლად, ხოლო ეს ზუსტად ის ნივთიერებაა რაც აფართოებს არტერიებს და ასტაბილურებს წნევას.
გარდა ამისა მაგნიუმი ორგანიზმში აბალანსებს კალციუმს, ოღონდ კალიუმში არ უნდა აგვერიოს, და იმ სიტუაციაში როცა ადამიანების უმეტესობას აკლია მაგნიუმი და კალციუმი რჩება დაუბალანსებელი, ეს ხშირად არის მაღალი წნევის გამომწვევი. კალციუმი უფრო ავიწროვებს არტერიებს, ხოლო მაგნიუმი აფართოვებს არტერიებს როგორც უკვე ვახსენეთ.
მეტიც, არსებობს მედიკამენტების ჯგუფი სახელად „კალციუმის არხების ბლოკატორები“ და ეს წამლები ამცირებენ წნევას კალციუმის დაბლოკვით და გათიშვით, თუმცა ეს ხშირად არასწორი მიდგომაა, იმიტომ რომ ორგანიზმს სინამდვილეში მაგნიუმი აკლია და ამიტომ იწვევს კალციუმი წნევის მატებას და ასეთი მედიკამენტის მიღება მხოლოდ სიმპტომს აგვარებს და არა ძირეულ პრობლემას.
ასევე სხვათაშორის არაერთი მედიკამენტია რომელიც უკვე ნახსენებ ნიტრიკის ოქსიდს ზრდის ორგანიზმში და ასე ასტაბილურებს წნევას, თუმცა ამ როლს ბუნებრივად ასრულებს მაგნიუმი და კალიუმი, თანაც მეკიდაკემნტებისგან განსხვავებით გვერდითი ეფექტები გარეშე.
მეორე მხრივ მაგნიუმის მსგავსად, კალიუმი აბალანსებს მინერალ ნატრიუმს ანუ მარილს, რასაც ასევე ხშირად აბრალებენ მაღალ წნევას. სინამდვილეში ხშირად იგივე სიტუაცია გვაქვს და იმის გამო რომ კალიუმი გაკლიათ, ეს ორი მინერალი ვეღარ ქმნიან ბალანსს, ორგანიზმში გროვდება ზედმეტი სითხე და იწევს წნევა.
მოკლედ პირველი რჩევა არის მაგნიუმის და კალიუმის დანამატების მიღება. წესით შედეგებს პირველივე კვირაში იგრძნობთ. ამ ორ მინერალზე ცალ-ცალკე ვიდეოებიც გვაქვს და შეგიძლიათ უყუროთ მეტი დეტალისთვის.
რადგან მარილს შევეხეთ, აუცილებლად უნდა ვახსენოთ კიდევ ერთი საკითხი, რაც იწვევს მაღალ წნევას და ეს არის ბევრი ნახშირწყლებისა და შაქრების მიღება, ანუ ცომეული და ტკბილეული ძირითადად. ახლა რა კავშირშია ნახშირწყლები, მარილი და წნევა ერთმანეთთან.
როგორც 2007 წელს გამოქვეყნებულ კვლევათი შეჯამებაში ვკითხულობთ, ჭარბი ნახშირწყლების მიღება ორგანიზმში აკავებს ზედმეტ სითხესა და მარილს, რაც თავისთავად ძალიან ნეგატიურად მოქმედებს წნევაზე.
ანუ თვითონ მარილი კი არ არის პრობლემა, არამედ პრობლემაა ბევრი ნახშირწყლების მიღება, რის გამოც თირკმელები მეტ სითხეს და მარილს ტოვებს ორგანიზმში. ხოლო ორგანიზმში დარჩენილი ზედმეტი მარილი კი ბონუსად კიდევ უფრო მეტ სითხეს აკავებს. საბოლოოდ, რა თქმა უნდა, ამ ყველაფრის გავლენით სისხლის მასა იზრდება და ვიღებთ მაღალ წნევას.
ამიტომ წნევის დასაწევად საჭიროა რომ შეამციროთ და შეზღუდოთ ნახშირწყლების და შაქრების მიღება. ეს ნამდვილად ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური გზაა, მეტიც, ხვალვე რომ მთლიანად ამოიღოთ ნახშირწყლები რაციონიდან, შეიძლება ზედმეტადაც კი დაეცეს წნევა, ამიტომ რეკომენდებულია უფრო ნელნელა შემცირება. ამაზეც გვაქვს არაერთი ვიდეო.
გარდა ამისა, მაღალი ქოლესტერინიც შეიძლება იყოს წნევის მატების მიზეზი, რასაც არაჯანსაღი კვება იწვევს. თუ წლების განმავლობაში გაქვთ მუდმივად მომატებული ქოლესტერინი, შესაძლებელია ქოლესტერინი დაგროვდეს არტერიის შიდა კედლებში, რის შედეგადაც მივიღებთ შევიწროვებულ არტერიებს და მაღალ წნევას.
თუმცა მეორე მხრივ ისიც უნდა ვთქვათ რომ შეიძლება გქონდეთ მომატებული ქოლესტერინი, მაგრამ შეიძლება ეს საერთოდ არ იწვევდეს მაღალ წნევას და სრულიად სხვა პრობლემასთან გქონდეთ საქმე.
ასევე ხშირად იგივე არაჯანსაღი კვება იწვევს წონის მატებასაც, რაც არის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ფაქტორი მაღალი წნევისთვის. აქ მნიშვნელოვანია რამდენად დიდი წონა გაქვთ და რამდენი ხანია გაქვთ ეს წონა, რაც მეტი, წონის გავლენა წნევაზეც უფრო მეტია.
დიდ წონას შეუძლია დააზიანოს თირკმელები, რაც ასტაბილურებს წნევას, შეუძლია გაზარდოს ქოლესტერინის ოდენობა, ხშირად საქმე გვაქვს თუნდაც სიმპათიკური ნერვული სისტემის ჰიპერაქტივაციასთან, ანთებითი პროცესების მატებასთან, უფრო მეტად იზრდება ინსულ რეზისტენტულობის და დიაბეტის განვითარების რისკი, და ეს ყველაფერი თავისთავად ნეგატიურად მოქმედებს წნევაზე.
აქედან გამომდინარე წონის კლება ერთ-ერთი მთავარი საკითხია არტერიული წნევის დასტაბილურებისთვის. არ გაგიკვირდებათ თუ გეტყვით რომ წონის კლებაზეც გვაქვს ვიდეოები.
კიდევ ერთი ნივთიერება რაც დაგეხმარებათ წნევის შემცირებაში არის ხსნადი საკვები ბოჭკოები, იგივე უჯრედისი. ეს არის მცენარის ისეთი ნაწილი, რასაც ადამიანის ორგანიზმი ვერ ითვისებს, მაგრამ აქვს უამრავი პოზიტიური თვისება. ხსნადი საკვები ბოჭკოების კარგი წყაროა ჩიას მარცვლები და საუკეთესო წყარო არის ფსილიუმი, რაც სამჯერ უფრო მეტ ხსნად ბოჭკოებს შეიცავს ვიდრე ჩიას მარცვლები.
როგორც 2022 წელს გამოქვეყნებულმა კვლევათა შეჯამებამ აჩვენა, ხსნადი საკვები ბოჭკოები ეწებება ქოლესტერინს და გამოაქვს ორგანიზმიდან, პლიუს ამცირებს სისხლში შაქრის დონეს, რაც ასევე ნეგატიურად მოქმედებს წნევაზე და ბონუსად შიმშილის შეგრძნებასაც ამცირებს, რაც შეიძლება დაგეხმაროთ წონის კლებაშიც.
მოკლედ კარგი მეთოდი იქნება თუ ფსილიუმს ან ჩიას მარცვლებს და ან ორივეს შეიტანთ თქვენს ყოველდღიურ რაციონში. შედარებით მცირე ოდენობით ხსნად საკვებ ბოჭკოებს შეიცავს ზოგიერთი ბოსტნეული, ხილი და თხილეულიც.
დამატებით მეტი ბოსტნეულის მიღებაც დაგეხმარებათ წნევის შემცირებაში, რადგან ბოსტნეული შეიცავს ნიტრატებს, რაც ორგანიზმში გარდაიქმნება ნიტრიკის ოქსიდად, რაც ვიდეოს დასაწყისში ვახსენეთ და რაც აფართოვებს არტერიებს და ამცირებს წნევას. განსაკუთრებით კარგია ამ მხრივ ფოთლოვანი ბოსტნეული და ჭარხალი.
გარდა ამისა, კლასიკური არაჯანსაღი რაღაცები, როგორიც არის სტრესი, უძილობა, მოწევა და ალკოჰოლიც, რა თქმა უნდა წნევაზეც ცუდად მოქმედებს, რადგან ავიწროვებს სისხლძარღვებს.
მოკლედ საკმაოდ ბევრი რამ მოქმედებს წნევაზე, ზოგი უარყოფითად, ზოგი დადებითად. ახლა თქვენ უნდა მიყვეთ სიას და გამოასწოროთ რაც შეიძლება მეტი პრობლემა. რა თქმა უნდა, ყველა პუნქტი ერთნაირად მნიშვნელოვანი არ არის, მაგრამ ეს თქვენ უნდა დატესტოთ და ნახოთ რას როგორი შედეგი ექნება კონკრეტულად თქვენს შემთხვევაში.
მაგალითად შეიძლება მიიღოთ მაგნიუმი და კალიუმი, რაც ყველაზე მარტივია და ვთქვათ დაამატოთ ბოსტნეული რაციონში, მაგრამ თუ გაქვთ დიდი წონა, წონის დაკლების გარეშე ვერ მიიღებთ სრულ შედეგს, ამიტომ უნდა ეცადოთ რომ რაც შეიძლება მეტი პუნქტი შეასრულოთ.
ბონუსად გეტყვით რომ მზეს და მზის სხივებსაც შეუძლია დაგეხმაროთ წნევის დასტაბილურებაში, რადგან მზის სხივების ზემოქმედებით თქვენი ორგანიზმი გამოიმუშავებს უკვე ნახსენებ ნიტრიკის ოქსიდს, ბევრად უფრო მცირე ოდენობით, მაგრამ მაინც.
ბონუსის ბონუსად ვთქვათ ისიც რომ ზოგიერთ მედიკამენტს და დაავადებასაც შეუძლია წნევის მატება. სხვადასხვა ვიდეოების ლინკებს რომლებიც ვახსენე, დავტოვებთ კომენტარებში. დღეისათვის კი სულ ეს იყო, შევხვდებით შემდეგ ვიდეოში.